Pielęgnacja niemowlaka wiąże się z obowiązkami, codziennymi troskami, ale też z ogromem radości, wzruszeń i budujących piękne wspomnienia pozytywnych emocji. Potwierdzi to każdy rodzic, który często w pierwszych miesiącach życia maleństwa jest… zmęczony, ale szczęśliwy. Przytrafiają się jednak sytuacje nagłe, groźne, niebezpieczne! Nie sposób ich przewidzieć, ale warto dowiedzieć się, co robić, gdy zdarzy się wypadek. Tym bardziej, że sprawnie przeprowadzona pierwsza pomoc dla noworodka często może uratować dziecku życie! Jako rodzic poznaj koniecznie schemat przeprowadzania resuscytacji u niemowlęcia i noworodka.
Choć okres wczesnego dzieciństwa może (i powinien!) obfitować w radosne, rozwijające i piękne chwile, to z tym tematem nie ma żartów. Miejmy nadzieję, że nigdy nie będziesz postawiony w sytuacji zagrożenia życia dziecka, jednak zapamiętaj, że znajomość podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy niemowlęciu i noworodkowi jest wręcz koniecznością. W razie, gdyby coś przykrego przydarzyło się Twojemu lub cudzemu maleństwu, będąc odpowiednio przygotowanym, możesz nawet uratować życie oraz zdrowie dziecka – dla którego w decydujących chwilach po wypadku to właśnie Ty będziesz pierwszym i najważniejszym ratownikiem!
Co robić w nagłych wypadkach – pierwsza pomoc dla niemowlaka
Zatrucia, zadławienia, upadki, urazy… Przyczyn może być wiele, ale w każdej z tych sytuacji konieczne jest jedno – zachowanie zimnej krwi. Jeśli zapanujesz nad narastającym stresem lub ogarniającą Cię paniką, sprawniej i skuteczniej pomożesz swojemu dziecku – wykonując kolejne kroki pierwszej pomocy dla noworodka lub niemowlaka, opisane w poprzednim artykule (zapoznaj się z nimi koniecznie, jeśli przypadkiem ominąłeś wpis!).
Po sprawdzeniu stanu dziecka (zob. w poprzednim wpisie), jeśli stwierdzisz nadal brak przytomności, brak oddechu, zatrzymanie akcji serca u niemowlaka, koniecznie przystąp do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Resuscytacja niemowlaka i noworodka – schemat postępowania
To podstawowe i przekazywane zasady reanimowania niemowląt i noworodków, które często decydują o przeżyciu lub ochronie zdrowia maluszków. Warto je przestudiować, zapamiętać i przećwiczyć (zawsze wyłącznie na manekinie-lalce), by w razie zaistniałej sytuacji opanować nerwy i przyjść dziecku z pomocą!
Sztuczne oddychanie u noworodka lub niemowlęcia
- Przytrzymuj jedną ręką czoło dziecka, aby górny odcinek jego dróg oddechowych pozostawał udrożniony. W razie potrzeby oczyść palcem drugiej ręki jamę ustną maluszka, gdy zalegają w niej ciała obce albo wymiociny.
Uwaga! Jeśli niczego nie widzisz w buzi dziecka, nie wykonuj tej czynności, tylko przystąp do wdmuchiwania powietrza.
- Następnie nabierz powietrza i ściśle obejmij swoimi ustami ustka oraz nos niemowlęcia (noworodka).
- Wdmuchuj powietrze w tempie ok. 1 oddechu na 3 sekundy = 20 oddechów na minutę – gdy wykonujesz sztuczne oddychanie u niemowlaka poniżej roku życia.
W przypadku starszego dziecka (powyżej 12 miesięcy) tempo powinno wynosić 1 oddech na 4 sekundy = 15 oddechów na minutę. Obserwuj, czy przy każdym wdmuchnięciu powietrza klatka maluszka unosi się i opada.
- Po ok. 1 minucie zbadaj tętno niemowlaka. Jeśli serduszko bije, przez ok. 3-5 sekund sprawdzaj, czy pojawi się spontaniczny oddech. Jeżeli maluszek zaczął samodzielnie oddychać, cały czas udrażniaj górne drogi oddechowe i często sprawdzaj oddech oraz tętno, czekając na pomoc.
Jeśli natomiast oddech nie powrócił, kontynuuj dostarczanie tlenu do płuc maleństwa, co minutę sprawdzając tętno i oddech.
W przypadku braku wyczuwalnego tętna (zatrzymania akcji serca u noworodka lub niemowlaka), wykonuj sztuczne oddychanie w połączeniu z masażem serca.
Masaż serca u noworodka i niemowlęcia
- By poprawnie wykonać masaż serca, maluszek powinien leżeć na wznak i na twardym podłożu (np. na podłodze lub lepiej: na stole – łatwiej będzie Ci wykonywać wszystkie czynności ratownicze). Dopilnuj, by główka znajdowała się na poziomie serca i podtrzymuj ją, mając rękę położoną na czole dziecka.
- Masaż serca u noworodka (lub niemowlaka) wykonuje się za pomocą 3 lub 2 palców. Umieść je na klatce piersiowej dziecka na mostku dokładnie w tak wyznaczonym punkcie – narysuj w wyobraźni poziomą linię, która łączy sutki, i połóż opuszek palca jakiś centymetr niżej (tuż poniżej miejsca, gdzie linia ta łączy się z mostkiem).
- Przy zgiętym łokciu 2 palcami uciskaj prostopadle mostek dziecka (do głębokości ok. 1,5-2,5 cm). Po każdym ucisku powinno nastąpić rozluźnienie tak, by mostek powrócił do naturalnej pozycji. Wykonuj masaż serca miarowo i płynnie, bez gwałtownych ruchów, według zasady ucisk-rozluźnienie. Zaleca się, by podczas reanimacji niemowlęcia lub noworodka utrzymywać tempo ok. 100 ucisków na 1 minutę.
Uwaga! Po fazie ucisku, w momencie rozluźnienia nie zdejmuj palców z klatki malucha!
- Masaż serca noworodka (niemowlaka) powinien sprawnie łączyć się ze sztucznym oddychaniem. Po każdych 5 uciskach, wykonuj 1 wdech.
By sobie pomóc i by utrzymać tempo, licz nieco szybciej, niż gdy liczysz sekundy: 1, 2, 3, 4, 5 – wdech; 1, 2, 3, 4, 5 – wdech itd.
- Po minucie reanimacji przez 5 sekund badaj puls dziecka (zob. jak sprawdzić tętno u noworodka). Jeśli go nie wyczuwasz, wolno wdmuchnij powietrze i kontynuuj zabiegi resuscytacyjne (masaż serca – sztuczne oddychanie). Sprawdzaj powrót tętna co 5 minut.
Jeśli natomiast dziecku zaczęło bić serduszko, przerwij masaż serca i szukaj oznak, że powrócił również oddech (tutaj przypomnisz sobie, jak sprawdzić, czy niemowlę oddycha). Jeśli nie powrócił, kontynuuj sztuczne oddychanie. Natomiast, jeżeli wyczuwasz, że maluszek sam oddycha, utrzymuj udrożnione drogi oddechowe i obserwuj. Uspokój i okryj dziecko, czekając na wezwaną pomoc.
- Warto wiedzieć
Resuscytacja a reanimacja – jaka jest różnica?
Choć często stosuje się te dwa pojęcia zamiennie, to jednak występuje między nimi subtelna, ale znacząca różnica, która wiąże się ze stanem świadomości poszkodowanego dziecka (lub dorosłego). Resuscytacja to wszystkie wymienione wyżej czynności ratownicze, dzięki którym przywrócone zostają oddech, krążenie, funkcje układu nerwowego – ale bez powrotu świadomości. Natomiast reanimacja obejmuje w efekcie prowadzonych zabiegów zarówno przywrócenie podstawowych funkcji życiowych ratowanej osobie, jak i odzyskanie przez nią świadomości.
Kurs reanimacji niemowląt
Cały proces przeprowadzania resuscytacji krążeniowo-oddechowej u noworodków i niemowląt może wydawać się dość skomplikowany i trudny – szczególnie, jeśli chodzi o liczbę ucisków i wdechów, utrzymywanie tempa, wykonywanie kolejnych działań po kolei. Bardzo pomocne, żeby nie powiedzieć – konieczne (i zalecane), w opanowaniu tej umiejętności jest przejście kursu reanimacji niemowląt. Coś, co przećwiczysz „na żywo” na kursie na małym manekinie, pod okiem profesjonalnego ratownika, lepiej zapadnie Ci w pamięć i w nagłych, silnie stresujących momentach może pomóc w zachowaniu spokoju i przystąpienia do reanimacji Twojego maleństwa.
Drodzy rodzice, życzymy Wam i Waszym pociechom, abyście nigdy nie musieli sprawdzać w praktyce nabytych umiejętności!
Trzymajcie się zdrowo i bezpiecznie
Redakcja bloga BajkowaModa.pl